Động đất ở Nhật Bản làm dịch chuyển băng hà Nam Cực

Trận động đất lớn ở Nhật Bản hôm thứ sáu tuần trước đã làm cho một dòng băng hà khổng lồ ở Nam Cực nhất thời tăng tốc.

Khi những con sóng địa chấn mặt do trận động đất gây ra truyền đi khắp thế giới, chúng đã gây sức ép lên dòng băng hà Whillans ở Tây Nam Cực, làm cho nó trượt đi chừng nửa mét.

Chuyển động đó được phát hiện bởi Jake Walter ở trường Đại học California, Santa Cruz, và các đồng nghiệp của ông. Họ theo dõi khối băng hà đó từ xa ở California. Họ cho biết sự kiện trên là một “cái nhìn thú vị”, nhưng nó sẽ không làm mất ổn định dòng băng hà trên.

Dòng băng hà Whillans dẫn băng từ Tảng Băng Tây Nam Cực vào Thềm Băng Ross. Kể từ năm 2007, Walter và các đồng sự đã sử dụng các trạm vùng GPS trên tảng băng trên để theo dõi sự chuyển động của nó. Họ cho biết dòng băng đã tăng tốc độ lên gấp đôi trong một ngày trong những sự kiện trượt kéo dài chừng 30 phút.

Dòng băng hà trượt nhanh. (Ảnh: NASA/LIMA)

Khối băng hà trên thường dịch đi ở tốc độ trung bình khoảng một mét mỗi ngày. Nhưng trong một sự kiện trượt, nó trượt đi khoảng nửa mét mỗi đợt. Những sự trượt đột ngột liên quan đến thủy triều, và chúng đủ mạnh để sinh ra những sóng địa chấn có thể ghi lại bởi các trạm đặt ở Cực Nam và Thung lũng Khô Nam Cực.

Có lẽ cơn địa chấn 9,0 độ Richter làm rung chuyển nước Nhật hôm thứ sáu tuần trước là nguyên nhân làm khối băng hà trượt đi theo một kiểu tương tự như vậy.

Khi Walter và các đồng sự của ông phân tích dữ liệu GPS từ dòng băng hà hôm thứ hai, họ để ý một sự kiện trượt xảy ra sớm hơn trông đợi. Phân tích chi tiết hơn cho thấy nó sẽ đúng khi những cơn sóng địa chấn mặt do trận động đất ở Nam Phi vừa lan tới Nam Cực.

Được biết, những trận động đất lớn sinh ra những sóng địa chấn có thể lan truyền khắp hành tinh vài vòng trước khi biến mất.

“Trận động đất ở Chile hồi năm ngoái cũng có một tác dụng tương tự” đối với dòng băng hà Whillans, Walter phát biểu. “Đó là một cái nhìn thú vị nhằm tìm hiểu xem những trận động đất lớn có thể ảnh hưởng như thế nào đối với chuyển động băng hà”.

Walter và các đồng sự muốn khảo sát dữ liệu từ những trận động đất lớn khác để tìm hiểu xem những trận động đất đó có liên quan đến những sự kiện trượt của dòng băng hà Whillans hay không.

Nguồn: New Scientist